Het imposante nieuwbouwpand van AFAS in Leusden van 62.000 m2 aan de Inspiratielaan is niet alleen een kantoorpand, het is een Experience Center. Slechts 20% van het pand is bestemd voor de medewerkers en werkplekken van AFAS Software; de overige 80% bestaat uit een demoruimte, sportcomplex, theater, evenementenlocatie, restaurant, binnentuin, atrium en auditoria waar AFAS haar klanten en relaties ontvangt, verbindt en inspireert.
Op het gebied van AV omvat dit project vele uiteenlopende expertises samengebundeld in één project. De prioriteit is innovatie & beleving van auditorium tot theater. Al vroeg in het traject heeft de directie van Fohhn Audio al de betrokken partijen uitgenodigd om de Fohhn & Vivace producten te komen beluisteren en beleven bij Fohhn Audio HQ in Nürtingen-Duitsland. De consistentie in klankkwaliteit van de kleinste luidspreker (Fohhn LX-10) tot aan het innovatieve Concert Beamsteering systeem (Focus Venue) maakte indruk en aldaar is de wil uitgesproken om met elkaar in zee te gaan.
Innovatie is een lastig woord als het gaat om de wereldwijde audio community. De gevestigde orde geniet vaak het voordeel op basis van reputatie echter laat dit weinig ruimte voor innovatie. AFAS is zich hiervan bewust maar vind dat innovatie voorgaat op reputatie en heeft daarmee een bewuste keuze gemaakt waar ze volledig achter staan.
Theater – Main P.A.
De unieke theaterzaal biedt plaats aan 850 personen en wordt ingezet voor een groot aantal gelegenheden, van corporate events tot open-eind musical van “Beleef Klassiek” tot aan “Edison Awards”.
Dit betekent dat het systeemontwerp dient te voorzien in optimale dekking met meer dan voldoende headroom en bandbreedte. De unieke, enigszins ronde, vorm van de zaal (met balkon) zorgt voor de nodige uitdagingen om op iedere stoel verstaanbaar geluid te krijgen. AFAS heeft vooraf aangegeven dat innovatie en vernieuwende technologie een grote rol spelen in de AV techniek voor het theater. Het Fohhn Focus Venue systeem met Beam steering technologie paste perfect bij het project en de doelstellingen. De modulaire aard van dit systeem zorgt ervoor dat het systeem op maat ontworpen kon worden.
In de zaal hangt links en rechts van het proscenium een Steerable Array, opgebouwd uit twee Fohhn FV-100 high modules. Eén gericht op het balkon en één gericht op de begane grond, ondersteund door 2x Fohhn FV-200 cardioid low mid modules. Naast ieder array hangt een cardioid subwoofer array bestaande uit zes 18” subwoofers (Fohhn PS-800).
Het centercluster is opgebouwd uit 2x FV-100 high module en 1x FV-200 cardioid low mid module. Dit kan worden ingezet als center voor zowel begane grond als balkon, of als een center downfill voor de begane grond, dit naar keuze van de productie die gebruikt maakt van het systeem. In het centrum boven het voortoneel hangt een infra subwoofer stack (3x Fohhn PS-850 dubbel 18” in cardioid configuratie).
In de voorrand van het toneel zijn 12 stuks 4” nearfield luidsprekers (Fohhn LX-10) ingebouwd, aangevuld met – direct onder het hoofd systeem – 2 front-fill luidsprekers Fohhn XT-22 (10”/2-weg). Dit systeem dient om de eerste rijen, die zeer dicht op het toneel zitten, de volledige beleving te bieden.
Het variabele karakter van Focus Venue zorgt ervoor dat verschillende configuraties per gebruiker als preset kunnen worden opgeslagen. In het geval van het AFAS theater word het systeem overdag met één druk op de knop geconfigureerd voor corporate gebruik. Als in de avond de musical het theater overneemt wordt de “musical” preset geactiveerd. Beide presets zijn op maat gemaakt voor de gebruiker en worden via een AMX touchscreen geactiveerd.
Het Fohhn Focus Venue systeem voorkomt ongewenste reflecties d.m.v. beamsteering. Het volledig cardioide mid-sub en infra-sub zorgen ervoor dat zoveel mogelijk overspraak naar het toneel wordt voorkomen. Het resultaat is een krachtig, gedefinieerd en duidelijk klankbeeld. Het volledige systeem is ruim bemeten en heeft meer dan voldoende energie onder de fader om het theater letterlijk op zijn grondvesten te doen schudden.
Geïnstalleerde apparatuur: Fohhn FV-100 | Fohhn FV-200 | Fohhn PS-800 | Fohhn PS-850 | Fohhn LX-10 | Fohhn XT-22 | Fohhn AT-10 | Fohhn XS-22 Active | Fohhn CLT-201 | Fohhn Ma 4.600 | Fohhn DI- 4.1000 | Fohhn DI-2.4000
Theater – Electronic Room Acoustics & Immersive 3D Audio
De theaterzaal wordt voor zeer uiteenlopende evenementen ingezet, van klassiek concerten tot musicals (14 – Johan Cruyff), van Edison Awards (AFAS Edisons) tot een AFAS Corporate Event.
De basis akoestiek van de zaal heeft een relatief korte galmtijd, passend bij een theater. Dit is echter niet geschikt voor een onversterkt klassiek concert. Hiervoor is een akoestiek vereist met langere galmtijden voor een optimale beleving. Rondom in het theater zijn 78 luidsprekers geïnstalleerd waarvan het merendeel bestaat uit de 10” coaxiale FOHHN CLT-201. Daarbij zijn er 29 microfoons aan het plafond gehangen. Posities van de microfoons en luidsprekers zijn vooraf nauwkeurig bepaald aan de hand van een virtueel model van de zaal. De microfoons registreren de aanwezige bronnen in de ruimte. Dit betreft niet alleen de vocalist, instrumentalist en spreker, maar ook de ruimte-akoestiek. “Close miking” is daarbij niet persé noodzakelijk.
Het digitale brein van het systeem is een hoogwaardige DSP met 64 ingangen en 196 uitgangen. De DSP bewerkt het ingangssignaal d.m.v. convolutie algoritmes welke zijn gebaseerd op hoge resolutie impulsresponses.
Vervolgens wordt het signaal weergegeven via een groot aantal luidsprekers. De luidsprekers zijn strategisch in de ruimte geplaatst met een variabele akoestiek als resultaat. Dit kan betekenen dat een ruimte met minder dan 1 seconde galm, wordt omgetoverd tot een kathedraal met 6 seconden galm, of een concertzaal met 2.5 seconden galm.
Orchestra Shell
Om tijdens een klassiek concert, voor het publiek, de lokalisatie van ieder instrument en instrument secties in stand te houden wordt er bij voorkeur geen gebruik gemaakt van “close miking” van de instrumenten, Het Vivace systeem zorgt daarbij voor de concertzaal experience. Dit geldt voor het publiek maar in het geval van het AFAS theater ook voor het orkest zelf. Om instrumentalisten optimaal te laten presteren is het ook voor hen noodzakelijk de akoestiek te beleven zoals het in een concertzaal of kathedraal ook het geval zou zijn. De akoestiek zorgt er namelijk voor dat de diverse instrument secties elkaar beter kunnen horen wat de muzikale interactie bevordert. Om dit te bereiken is er een mobiele “orchestra shell” gerealiseerd welke alleen wordt gebruikt tijdens (klassieke) akoestische evenementen. Het systeem bestaat, net als het zaalsysteem, uit een aantal luidsprekers (16) en microfoons (8) welke rondom en boven het orkest zijn gepositioneerd.
De reacties van instrumentalisten zijn zeer positief in vergelijking met een doorsnee theater waarbij het orkest word geconfronteerd met een “droge” akoestiek of de ongunstige akoestiek van een toneeltoren. Voor vocalisten is het zeker zo belangrijk! Wanneer zij zonder monitor of microfonie moeten zingen in een zaal met te weinig akoestiek, zet dit de stembanden onder druk wat tot overbelasting van de vocalist kan leiden, daarbij komt dat te weinig akoestiek zeker niet inspireert tot grootse prestaties van orkest of vocalist.
Naast het genereren van een virtuele akoestiek met het Vivace systeem, is het met de FX uitbreiding ook mogelijk om een klankbron (Object) een driedimensionale positie te geven. Deze klankbron kan zelfs dynamisch in de ruimte van positie veranderen, in realtime of op basis van een pre-recorded scene.
Integratie met “object based” surround sound, oplossingen met source tracking, en/of koppelingen met show control software behoren tot de mogelijkheden.
Vivace biedt een beleving die met niets te vergelijken is. Het is de vergrotende trap van een “multi channel immersive sound experience”. Integratie met “object based” surround sound, oplossingen met source tracking, en/of koppelingen met show control software behoren ook tot de mogelijkheden.
Geïnstalleerde apparatuur: Vivaci FX-128 | Fohhn CLT-201 | Fohhn AT-07 | Fohhn AT-05 | Fohhn LX-100 | Fohhn MA-4.600
Theater – Ringleiding voor slechthorenden
Ook voor slechthorenden zijn de juiste voorzieningen aangelegd voor een hoge spraakverstaanbaarheid tijdens een voorstelling of presentatie.
Aan de hand van bouwwijze, en de daarbij gebruikte materialen, wordt doorgerekend hoeveel verlies van vermogen er te verwachten is vanwege gebruikte metalen bewapening in het beton en overige metalen objecten. De vorm van de zaal, en de hoeveelheid overspraak op aangrenzende ruimten, bepaalt het specifieke ringleiding ontwerp en de wijze en vorm waarop deze word geïnstalleerd. Daarbij wordt er specifiek rekening gehouden om overspraak richting het toneel te beperken. Instrumenten voorzien van magnetische elementen (zoals gitaarelementen) kunnen namelijk overgevoelig zijn voor het magnetische stralingsveld van een ringleiding.
Onder de vloerbedekking van het theater is er met behulp van 1.6 kilometer aan kopertape een “low spill” ringleiding aangebracht. Deze wordt voorzien van 17 ampere aan vermogen doormiddel van twee ringleiding versterkers (1x C10-2 Dante 1x C7-2 Dante). Beide versterkers zijn een integraal onderdeel van het aanwezige Dante netwerk.
Theater – Foyer
Het schitterende Theater is gebouwd in een enorme glazen Dome met een diameter van 42 meter en een hoogte van 21 meter volledig omsloten door water. De foyer van het theater bevindt zich in de buitenste ring van de dome, met uitzicht over de waterfontein met bijbehorende lichtshow.
Als vermaak tijdens de pauze of een evenement speelt de verlichte waterfontein een complete show met een volwaardige audiobeleving.
In het ontwerp van het luidsprekerplan diende rekening te worden gehouden met zichtlijnen en dat de foyer vloer vrij moest worden gehouden. Ook hier speelde de kabellengte een grote rol in het luidsprekerplan. Gekozen is voor het Fohhn Airea concept waarbij de luidsprekers via een CAT-kabel netwerk worden gevoed met digitaal audiosignaal, remote control en voeding.
Voor de begane grond, de eerste en het tweede balkon is er een aparte ring van steeds 15 stuks LX-10 ASX luidsprekers geplaatst. Deze zijn geplaatst in de kruisverbindingen van het stalen frame, waarbij alle bekabeling is weggewerkt in het stalen buizenframe. Op de begane grond is een subwoofer array geplaatst bestaande uit acht AS-06 ASX.
Ondanks de compacte afmetingen van iedere afzonderlijke luidspreker klinkt het geheel indrukwekkender en groter dan je zou verwachten. Dit is te danken aan de combinatie van een doordacht systeemontwerp en uitstekende performance van het Fohhn Airea concept.
Geïnstalleerde apparatuur: Fohhn LX-10 ASX | Fohhn AS-06 ASX | Fohhn AM-40 | Fohhn AM-50 | Fohhn CS-041 | Fohhn IG-100
Atrium
Met een lengte van meer dan 50 meter en uitdagende akoestiek is het zaak om het luidspreker systeemontwerp de nodige aandacht te geven. Het Fohhn Designer simulatie platform speelt hierin een belangrijke rol. Vooraf aan de bouw van de ruimte zijn er al systeemontwerpen getest in de virtuele omgeving van Fohhn Designer. Op deze manier kon vooraf worden vastgesteld of het geplande luidsprekersysteem voldoende dekking, spraakverstaanbaarheid en geluidsdruk zou leveren.
Het Atrium wordt gebruikt voor grootschalige presentaties en evenementen. Met de de bar, met DJ Booth, en een bewegende dansvloer die energie opwekt, is de ruimte ook zeer geschikt om een feestje in bouwen. Met de beperkt beschikbare ruimte is er een efficiënte maar ook sierlijke oplossing nodig die past in het interieur en die toch ook de nodige SPL kan leveren.
Het Fohhn Modular Array biedt met Beamsteering & side lobe optimalisatie de oplossing om zonder teveel ongewenste reflecties eenvoudig tot achterin SPL en spraakduidelijkheid te bieden. De laatste tien meter ondervindt een lichte schaduwwerking van de aanwezige bar. Hiervoor zijn twee delay luidsprekers (Fohhn LX-60 ASX) gemonteerd om vooral bij zeer lage volumes ondersteuning te bieden. In het podium zijn twee dubbel-18” subwoofers (Fohhn PS-850) gemonteerd waarmee het systeem een volwassen concertbeleving krijgt, wat vooral op de dansvloer zijn uitwerking niet mist.
Het bargedeelte is voorzien van een apart luidsprekersysteem dat meer geschikt is voor de vrijdagmiddagborrel en evenementen die zich rond de bar afspelen. Alle Fohhn Airea luidsprekers (LX-60 ASX met AS-22 ASX subwoofers) zijn hiervoor op sierlijke wijze in de bar gebouwd. De subwoofers zijn hoger in het barmeubel geplaatst om zoveel mogelijk “proximity effect” te vermijden en daarmee een meer egale dekking rondom de bar te realiseren.
Geïnstalleerde apparatuur: Fohhn DFM-100 | Fohhn DFM-400 | Fohhn PS-850 | Fohhn DI- 2.400 | Fohhn LX-60 ASX | Fohhn AS-22 ASX
Restaurant
Met meer dan 600 AFAS medewerkers heeft het restaurant een belangrijke functie. Een grootschalige ruimte met een multifunctioneel karakter en intieme sfeer. Het luidsprekersysteem wordt voor meer ingezet dan alleen achtergrondmuziek. Ook hier is volledige dekking noodzakelijk voor spraak en muziek. De hoge kwaliteitseisen die hieraan zijn gesteld zijn maken dat een basis 100V-systeem niet voldoende flexibiliteit biedt. De diverse audiozones, met daaraan gekoppeld de variërende akoestische eigenschappen per zone, vraagt om een systeem dat tot in detail is in te regelen en te beheersen. Het restaurant biedt plaats aan 700 personen wat iets zegt over het formaat van de ruimte en de daarbij behorende kabellengtes. Dit maakt dat een laag-ohmige oplossing met de bijbehorende kabelverliezen ook niet optimaal zou zijn.
Fohhn Airea bied de passende oplossing. Uniek en innovatief is dat iedere Airea luidspreker voorzien is van ingebouwde versterker met DSP welke via een Cat-kabel netwerk wordt gevoed met digital audio, remote control en voeding met een maximale kabellengte van 100 meter tussen iedere Airea device (luidspreker) zonder kwaliteitsverlies. Iedere luidspreker kan op deze manier individueel worden benaderd en optimaal worden ingeregeld.
Om het gehele restaurant dekkend te voorzien zijn er 50 stuks LX-10 of LX-20 ASX toegepast ondersteund met 18 stuks AS-06 ASX subwoofers. Voor de subwoofers zijn tijdens de bouw uitsparingen in het plafond voorzien om ze akoestisch te isoleren van de open ruimte boven het systeemplafond.
Geïnstalleerde apparatuur: Fohhn LX-10 ASX | Fohhn LX-20 ASX | Fohhn AS-06 ASX | Fohhn AM-50 ASX|MA-4.100 | Fohhn CS-041
Sport & Fitness
In de grote sportzaal was er de wens voor een krachtig luidsprekersysteem met subwoofers, echter zoveel mogelijk uit het zicht van publiek en daarbij de speelvloer vrij te houden. De Fohhn ARC luidsprekers zijn hiervoor uitermate geschikt vanwege de grote variatie in montagebeugels voor ieder type luidspreker en de diverse beschikbare hoorntypes waarmee het afstraalgedrag eenvoudig aangepast kan worden aan de behoefte.
De vier stuks AT-201 (10”/2-weg) zijn symmetrisch gemonteerd met een geroteerde hoorn van 90×60 graden ondersteund door twee stuks AS-31 subwoofers (15”). Op het balkon is gekozen voor de compacte AT-061 (6”/2-weg 16 ohm) welke horizontaal is gemonteerd. De vier luidsprekergroepen worden gevoed door de Fohhn DI 4.1000 DSP eindversterker.
Geïnstalleerde apparatuur: Fohhn AT-201 | Fohhn AS-31 | Fohhn AT061 | Fohhn DI 4.1000 | Fohhn LX-10ASX | Fohhn AS-10ASX | Fohhn AM-40
Auditoria
De uiteenlopende toepassingen binnen het AFAS pand sluiten perfect aan op de Fohhn catalogus. Zo is er voor de diverse auditoria gekozen voor de Fohhn Linea Live luidsprekers waarbij spraakduidelijkheid, muziekbeleving en de moderne vormgeving hand in hand gaan. Door het gehele pand zijn in totaal 350 Fohhn plafondluidsprekers gemonteerd voor omroep en achtergrondmuziek.
Geïnstalleerde apparatuur: Fohhn CS-041 | Fohhn IG-100 | Fohhn LX-100 | Fohhn LX-60 | Fohhn AS- 06 | Fohhn AS-10
Algemene informatie
Project locatie: AFAS Theater / Leusden
Land: Nederland
Projectrealisatie: Heuvelman Sound & Vision B.V.
